De Blaak was vroeger een agrarisch gebied. In 1978 werd aan de zuidwestelijke rand van Tilburg in het natuurgebied ‘De Blaak’ een nieuwe, ruim opgezette wijk voor de duurdere categorieën woningen gebouwd. De bedoeling was om daarmee de vlucht van de meer kapitaalkrachtige Tilburgers uit de stad naar de randgemeenten een halt toe te roepen.

Heel bijzonder is de aanwezigheid in het gebied van 28 vijvers met een totale wateroppervlakte van ca. 6 ha. De vijvers zijn (met uitzondering van de Blaakvijver) onderling verbonden. In de Blaak zijn gescheiden riolen aangelegd, waarbij het hemelwater wordt geloosd op de vijvers. Door middel van een gemaal aan de Dintel wordt het water op het riviertje de Oude Leij (Donge) geloosd.

Bouwactiviteiten

Bouw Fase I Bouw Fase I Bouw Fase I

Bouw Fase I Bouw Fase II Blaak in opbouw Links Leigraaf rechts swalm

De Blaak in opbouw, woningen in aanbouw aan Niers 1979 Beeklaan 1979

essche stroom 1979 Merkske 1979 Vlettevaart 1979

Bruggenrijt 1979 Dieze 1979 Hofstede 1977

De Hofstede

(Dussenpad 1-3). Rijksmonument Landhuis ‘De Blaak’ werd in 1907 gebouwd voor de Tilburgse fabrikant A.A.H. Pollet, naar een ontwerp van architect Jan van der Valk. Het bestond uit een buitenverblijf annex boerderij. De gepleisterde en van vakwerk voorziene gevels verraden de invloed van de Engelse Tudorstijl.
Op dezelfde plaats stond eerder een boerderij (gebouwd in 1869) die ten behoeve van de nieuwbouw werd gesloopt. De jachtkamer in het buitenverblijf is nog een restant van deze vroegere hofstede.

Op 18 april 1984 werd de eerste tegel van Delfts Blauw uit een serie van zes, voorstellende de voormalige boerderij van Fouchier aan het Hasseltplein, aangeboden aan de burgemeester van de “jarige” stad Tilburg (op die dag 175 jaar stadsrechten). De tegels werden uitgegeven door de Stichting Behoud Blaakhofstede. De baten uit de verkoop gingen naar een sympathiek doel: de restauratie van Hofstede De Blaak. Om deze in 1907 gebouwde hofstede tot wijkcentrum te verbouwen, was veel geld nodig. Andere acties hadden reeds 40.000 gulden opgebracht.

In 2012 is het dak van de Hofstede geheel gerenoveerd en is de buitenzijde geschilderd. Tevens zijn er nieuwe toiletten gebouwd.

Het gebouw is thans in gebruik als gerenommeerd restaurant met bovenwoning en als ontmoetingslocatie voor wijkbewoners.

Blaak-West (bron: TWM.nl)

natuur Blaak-WestHet gebied gelegen ten noorden van de Weteringlaan in de woonwijk ‘De Blaak’ werd door de gemeente Tilburg aangemerkt als mogelijke bouwlocatie. De N.V. TWM huurde deze gronden, die liggen in het grondwaterbeschermingsgebied, van de gemeente Tilburg. Uit onderzoeken van, onder andere, natuurstudiegroepen, zoals de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV) bleek dat door het beheer van de gronden door de N.V. TWM (geen gebruik van mest of bestrijdingsmiddelen; pas maaien na het broedseizoen etc.) de hoeveelheid planten- en dierensoorten snel toenam. Hiernaast bleek uit bodemkundig onderzoek dat de bodemgesteldheid onder deze weilanden een zwakke schakel vormt in de bescherming die de kleilagen bieden, die het opgepompte grondwater scheiden van invloeden van bovenaf. Dit waren de belangrijkste factoren voor de N.V. TWM om de gemeente Tilburg er van te overtuigen dat bebouwing op langere termijn een bedreiging zou kunnen vormen voor de drinkwatervoorziening en de gronden derhalve dus vrij van bebouwing moesten blijven.

In 2000 zijn de gronden door de gemeente Tilburg in eigendom overgedragen aan de N.V. TWM en is door het bedrijf een aanvang gemaakt met het herstellen van de natte venstructuren. In aansluiting op plannen zoals ontwikkeld in de natuurontwikkelingsprojecten ‘Kaaistoep’ en ‘t Groene Bosch’ werd voorgesteld de weilanden van ’Blaak-West’, in te richten op een wijze die in het patroon past van de omgeving. Hierdoor zal op termijn een half-open landschapstype ontstaan met duidelijke natte structuren ten behoeve van vooral vogels en amfibieën.

hooglanders

Elf Schotse hooglanders begrazen sinds mei 2002 het gebied Blaak-West. TWM least de runderen van de stichting Taurus uit Nijmegen. De hooglanders moeten het in 2000 door TWM aangekochte gebied zijn natuurlijke karakter teruggeven.

Ooit liepen in Blaak-West oerrunderen. Die inmiddels uitgestorven dieren hielden het gebied open en zorgden met hun begrazing voor een goede ontwikkeling van flora en fauna. Schotse hooglanders lijken qua gedrag nog het meest op die uitgestorven rundersoort. De runderen zorgen er voor dat TWM het terrein niet meer hoeft te maaien. De beesten vinden in alle weersomstandigheden zelf hun voedsel. Bijvoeren is overbodig. TWM koos voor Schotse hooglanders, omdat deze dieren bekend staan als niet-agressief en zeer rustig. Eerder werden elders in Tilburg, in de Dongevallei, dezelfde koeien uitgezet.

Blaak-West is inmiddels bij omwonenden een populair wandel- en fietsgebied.